Hücre kültürü için kullanılan, içerisinde gerekli- uygun ortam koşullarını; sıcaklık, nem ve CO2 oranı ile sağlayan cihazlardır. Hücre çalışmalarının başarıya ulaşması için, hücre büyümesini etkileyen faktörler olan CO2 oranı, sıcaklık ve nemin doğru aralıklarda ve haznenin her yerinde ayarlanan parametrelerden minimum sapma ile uygun ortamı sağlaması gerekir. Kullanıcının cihaz seçiminde göz önünde bulundurması gereken temel özellikler aşağıdaki gibidir;
- Cihaz kapasitesi (50 litreden 851 litreye seçenekler)
- Sıcaklık ve CO2 stabilitesi ve kararlılığı (Oda sıcaklığı +5°C ~ +50, ±0.1 sıcaklık, 0 ~ 20, ±0.15 % CO2)
- Laboratuvar koşullarına uygun dekontaminasyon seçimi (Kapalı sistem UV lamba ile veya H2O2 buharı ile veya yüksek Sıcaklık veya HEPA ile)
Günümüzde çok farklı fiyatlarda birçok marka ve model CO2 inkübatör seçeneği bulunmaktadır. Cihazların teknik özelliklerinin yanında kullanıcı dostu olarak tanımlanan ekranlar ve sunduğu erişim olanakları mevcuttur. Kullanıcının istediği zaman ulaşabileceği geçmişe dönük sıcaklık, CO2, kapı açılışı gibi veriler grafik olarak ekrandan görülebilmekte ve bu veriler USB ile alınabilmektedir. Böylelikle cihaz içindeki kültürü etkileyen tüm parametreler için zamana bağlı kayıtlar oluşturulabilmektedir.
Bu yazımızda; özetle bu farkın neden kaynaklandığını ve CO2 inkübatör seçimlerinde nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlatmaya çalışacağız.
Hücre kültürü ile uğraşan araştırmacıların başlarına gelebilen en kötü durumlardan biri kontaminasyon sorunudur. Kontaminasyon için önleyici çözümler sunulduğu gibi, sonrasında uygulanan dekontaminasyon çözümleri de mevcuttur.
CO2 İnkübatörü Dekontaminasyon Yöntemleri
Kontaminasyon riskini minimuma düşürmek için çeşitli teknolojiler bulunmaktadır. Bunları kabaca “aktif” ve “pasif” yöntemler olarak sınıflandırabiliriz.
1) Aktif Yöntemler
Cihaz içerisinde örnekler “var iken” devrede olan, çalışmaya ara vermeden ve örneklere zarar vermeyen yöntemlerdir.
- İç Hazne ve Raf MateryaliBirçok markada paslanmaz çelik kullanılmaktadır. Bazı markalarda ise bakır – paslanmaz çelik alaşımı veya tamamen komple bakır seçeneği kullanılmakta ve komple-bakır seçeneği maliyetleri artırmaktadır.
- Bakırın en önemli faydası, antiseptik bir etki oluşturmasıdır. Bu sayede küf, mantar, mikoplazma ve bakterilerin büyümesi doğal yolla engellenmiş olur. Fakat iç haznesi tamamen bakır kullanılan cihazlarda nem ile belli bir süre kullanımdan sonra paslanma sorunu ile karşılaşılabilir.
- Diğer seçenek olan iç haznesi için Bakır – paslanmaz çelik alaşım kullanılan cihazlarda paslanma sorunu yaşanmaz ve kontaminasyon bakır alaşım sayesinde kontrol altında tutulabilir.
- Sirküle Edilen Havanın DekontaminasyonuÖzellikle kapı açılıp kapanmalarından sonra ortamdan içeriye giren havanın dekontaminasyonu için HEPA filtreli ve UV lambalı cihazlar bulunmaktadır. Cihaz içerisinde bulunan fan havayı sirküle eder ve homojen bir sıcaklık, nem ve CO2 oranının sağlanmasına yardımcı olur. Ayrıca sirküle edilen hava HEPA filtreden veya kapalı sistem UV ışığından geçirilir. Bu sayede hazne içerisindeki havanın dekontaminasyonu sağlanır. HEPA filtreler 0,3 mikron ve daha büyük çaptaki kontaminantları tutabilirken, UV lamba ise mikroplazma ve virüsler dâhil olmak üzere tüm çaptaki kontaminantlar üzerinde etkili olmaktadır. HEPA filtre değişim sıklığı olarak 6 ay önerilirken, UV lambalar 5 yıldan daha fazla kullanılabilmektedir. Burada bahsedilen HEPA filtre haznenin içerisinde yer alan tiptir. Gaz girişlerinde bulunan filtrelerle karıştırılmamalıdır. Yine bahsedilen UV sistemi cihaz içerisinde örnekler var iken kullanılabilen ancak örneklere zarar vermeyen(dalga boyu ayarlanmış ozone-free özellikte, kapalı sistem dediğimiz tasarıma sahip sistemdir. Cihaz boşken ve çalışma yapılmıyorken kullanılan UV sistemleriyle karıştırılmamalıdır.
-
2) Pasif Yöntemler
Genellikle kontaminasyon sorunu yaşandığında başvurulan, cihaz içerisinde örnekler “yok iken” kullanılan yöntemlerdir.
-
- UV Dekontaminasyon:
UV ışığı sadece ulaştığı yerde etkili olduğu için cihaz içerisindeki çıkarılabilen tüm parçalar çıkarılır ve haznenin UV ışığına maruz kalması sağlanır. Genellikle 24 saat uygulanır.
-
- Yüksek Sıcaklıkla Kuru Hava Sterilizasyonu:
Standartlara uygun bir sterilizasyon için birçok farmakopeye göre 160°C-180°C sıcaklıklara ulaşılması gerekmektedir. 180°C kuru hava sterilizasyonu yapabilen birçok marka bulunmaktadır. Bu işlem toplam yaklaşık 12 saat sürmektedir. Bazı markalarda CO2 sensörü işlemden önce sökülmesi ve işlemden sonra kalibre edilmesi gerekebilir.
-
- H2O2 Dekontaminasyon:
Hazne bir süre H2O2 buharına maruz bırakılır daha H2O2 buharının su buharı ve oksijene ayrışması için UV lamba devreye girer. Bu işlem toplam yaklaşık 3 saat sürmektedir.
-
-
CO2 (Karbondioksit) İnkübatörü Sensör Tipleri Nelerdir?
CO2 sensör tipleri fiyat farkı oluşturan unsurlardan biridir. Temel olarak 2 tip sensör kullanılmaktadır.
-
- TC (Thermal Conductivity):
Bu sensörler, belirli bir gazın (CO2) bir referans gaza (bu durumda genellikle ortam oda havası) direncini ölçme teorisi üzerinde çalışır. Termal iletkenlik sensörleri yapıları gereği nem ve sıcaklıktan etkilenirler. Ucuz maliyetlidir.
-
- IR (Infrared):
IR sensörleri, gazın (CO2) ışığı belirli bir frekansta emmesi prensibine göre çalışır. Tek ışınlı, çift ışınlı, tek dedektörlü, çift dedektörlü gibi çeşitleri vardır. Bazı cihazlar auto-zero CO2 kalibrasyonu yapabilmektedir. TC sensörlere göre daha sabit ve doğru ölçüm yaparlar ve daha maliyetlidirler.
Bazı markalar hazne içerisinde meydana gelebilecek yoğuşmanın önüne geçebilmek için çiğ çubuğu, bölgesel ısıtıcının bağımsız olarak ayarlanabilmesi özelliğine sahiptir.
Labor İldam olarak sunmuş olduğumuz Karbondioksit (CO2) İnkübatörleri kapasiteleri ve seçenekleri;
Dekontaminasyon Seçenekleri
Kapasite Sensör Tipi İç Hazne HEPA Filtre UV Lamba Sistem H2O2 Dekontamniasyon Yüksek Sıcaklık Sterilizasyonu 80 Litre IR Sensör Paslanmaz Çelik Opsiyonel – – 180 ⁰C Standart 170 Litre IR Sensör Paslanmaz Çelik Opsiyonel – – 180 ⁰C Standart 258 Litre IR Sensör Paslanmaz Çelik Opsiyonel – – 180 ⁰C Standart 50 Litre IR Sensör Bakır Alaşımlı Paslanmaz Çelik – Standart Opsiyonel – 165 Litre TC Sensör Bakır Alaşımlı Paslanmaz Çelik – Standart Opsiyonel – 165 Litre IR Sensör Bakır Alaşımlı Paslanmaz Çelik – Standart Opsiyonel 180 ⁰C Opsiyonel 230 Litre IR Sensör Bakır Alaşımlı – Standart Opsiyonel – 851 Litre IR Sensör Bakır Alaşımlı Paslanmaz Çelik – Standart – –
CO2 (Karbondioksit) İnkübatör Ek Ekipmaları
Cihazlar ile birlikte sunulan kullanıcının gereksinimlerine göre alınabilecek aksesuarlar mevcuttur.
-
- Tüp Değiştirme Kiti:
CO2 tüpünün bitmesi durumunda diğer tüpe otomatik olarak geçişi sağlayan sistemler mevcuttur. Tatil günlerinde CO2 tüpü kaynaklı kötü bir sürprizle karşılaşmamak için otomatik tüp değiştirme sistemi tercih edilebilir.
-
- Üst Üste İstifleme Kiti:
Birden fazla cihazın bulunduğu laboratuvarlarda alandan kazanmak amaçlı iki cihazın birbirlerinin çalışmalarını engellemeden üst üste koyulmasını sağlayan aparatlardır.
-
- Uzak Alarm Cihazları:
Cihazda bir arıza meydana geldiğinde sizi arayabilecek ve cihaz durumunu sürekli uzaktan izleyebilmenizi sağlayan sistemler bazı markalarda mevcut olup numune güvenliği için tercih edilebilir.
-